Wydawać by się mogło, że gniazda elektryczne i włączniki światła to raczej standardowe elementy wyposażenia, które nie muszą wzbudzać u nas większych emocji lub zainteresowania. Wprost przeciwnie. Oba typy produktów są wręcz kluczowe dla bezpiecznego użytkowania sprzętów elektrycznych w zaciszu domowym. Jakie powinny być gniazda elektryczne do domu? Jakie normy muszą spełniać, żeby zapewnić nam bezpieczeństwo i komfort? Więcej na ten temat opowiemy poniżej, zatem zapraszamy do lektury.
Mój dom, moja bezpieczna twierdza
Zacznijmy od określenia precyzyjnych zasad, którymi powinniśmy się kierować, wybierając osprzęt elektryczny do domów.
W przypadku gniazd, jeszcze niedawno standardem były produkty typu C (gniazdo wyłącznie z dwoma otworami). Obecnie zwiększono dbałość o bezpieczeństwo użytkowników i powszechnie używa się gniazd typu E (dwa otwory i bolec uziemienia) lub F czyli schuko (dwa otwory i dwa metalowe klipsy po bokach).
Dlaczego stosowanie gniazd z uziemieniem jest tak ważne? Wchodzi ono w zakres podstawowej ochrony przeciwporażeniowej, przy w pełni sprawnych urządzeniach elektrycznych.
Normalne, sprawnie działające sprzęty domowe są zabezpieczone odpowiednią obudową, przed dotknięciem niebezpiecznych części. Niekiedy jednak dochodzi do zwarcia. Wówczas, jeśli gniazda nie mają uziemienia, nie dość, że sam sprzęt oraz cała instalacja uszkadzają się, to również użytkownicy mogą zostać dotkliwie porażeni, co potrafi być przyczyną poważnych problemów zdrowotnych, a nawet śmierci.
Istnieją też dodatkowe rozwiązania, które sprawdzają nieustannie sprawność instalacji i urządzeń wpiętych do niej. Do klasycznych przykładów, których obecność w domach jest mocno rekomendowana, zalicza się wyłączniki różnicowoprądowe. Ich zadaniem jest nieustanne sprawdzanie, czy prąd pobierany przez sprzęt i prąd oddawany przez niego do instalacji, mają wciąż tę samą wartość. Jeśli urządzenie zauważy różnicę, najczęściej w warunkach domowych jest to 30 mA, wówczas ma za zadanie wyłączyć dopływ elektryczności.
Zabezpieczenia przed wodą – klasy wodoodporności i wodoszczelności w kuchniach i łazienkach
Istnieją też specjalne przestrzenie w domu, które powinny mieć najwyższy stopień ochrony. Kuchnie i łazienki ze względu na nieustanny kontakt z wodą muszą spełniać restrykcyjne normy dla urządzeń elektrycznych.
Dane o poziomie wodoodporności i wodoszczelności dają nam dwa współczynniki: IP (wodoodporność i ochrona przed pyłami, skala IP00-IP69) oraz IPX (wodoszczelność, skala IPX0-IPX8)
Szczególnie jest to przydatne w łazienkach, w których wyznaczono wręcz specjalne strefy. Przestrzeń w wannie lub brodziku to strefa 0. Mogą się w niej znajdować wyłącznie urządzenia o najwyższej klasie ochrony (np. lampy lub elementy techniczne do wanny z hydromasażem). Strefa 1 rozciąga się wzwyż nad wanną lub kabiną prysznicową, aż do wysokości 2,25 metra. W niej używa się sprzętów (najczęściej opraw oświetleniowych) mających stopieć ochrony minimum IPX5. Ostatnia, strefa 2 rozciąga się od krawędzi wanny na 60 centymetrów szerokości oraz 2,25 metra wysokości. W niej stosujemy produkty mające współczynnik IPX4.
Pamiętajmy, że w specjalnych strefach ochronnych w łazience nie wolno montować gniazd elektrycznych. Mogą się one znaleźć dopiero w odległości ponad 60 centymetrów od wanny.
Ze względu na nieustanną możliwość zachlapania gniazd w kuchni i łazience, normy określają, że w tego typu wnętrzach używa się wyłącznie modeli przeciwbryzgowych, nazywanych też hermetycznymi. Czym się wyróżniają? Każde z nich posiada specjalną klapkę, wyposażoną w uszczelkę, co gwarantuje, że woda nie dostanie się do wnętrza produktu.
Gniazda i włączniki a styl wnętrz
Bogactwo rynku elektrycznego sprawia, że wysokie stopnie ochrony coraz częściej idą również w parze z ciekawym wzornictwem. Powoli w niepamięć odchodzą czasy, gdy mieliśmy do dyspozycji wyłącznie rozwiązania z białego tworzywa sztucznego. Obecnie, bez trudu znajdziemy włączniki i gniazda z ramkami wykonanymi z drewna, metalu lub szkła.
Ciekawym pomysłem do wnętrz w stylach historycznych lub nowoczesnego vintage mogą się okazać produkty retro, stylizowane na rozwiązania sprzed wielu lat.
Z kolei miłośnicy hi-techu docenią włączniki i gniazda w formie szklanych tafli, które pięknie prezentują się w ultranowoczesnych wnętrzach. Dom może być zatem bezpieczny i piękny.
Chciałbyś wiedzieć więcej o produktach elektrycznych do domu? Warto odwiedzić stronę Gajwer.pl, pełną pomysłów i fachowej wiedzy.