Każda młoda mama zna uczucie ciągłego zmęczenia. Już w kilka dni po urodzeniu da się zauważyć, że rytm dobowy niemowlęcia nie ma nic wspólnego z podziałem na noc i dzień…
Jak śpi niemowlę?
Niemowlę ma całkowicie odmienny rytm dobowy niż osoba dorosła. Sen noworodka to seria kilkunastu krótkich drzemek, trwających od 40 minut do 3 godzin. Takie drzemki zdają się być rozłożone przypadkowo, jednak łatwo odnaleźć w nim prawidłowości (warto zaopatrzyć się w Dzienniczek Maluszka Czas, by móc zapisywać swoje obserwacje i mieć zawsze pod ręką instrukcje, na jakie aspekty snu zwracać uwagę).
Istotną cechą snu niemowlęcia jest to, jak łatwo niemowlę się wybudza ze snu. Wszystko dlatego, ze główną rolę w dziecięcym śnie odgrywa faza REM, w której mózg niemowlęcia jest niezwykle aktywny i wrażliwy na bodźce zewnętrzne. Dopiero po fazie REM przychodzi sen głęboki, w którym dziecko się regeneruje i najszybciej wypoczywa.
Jak odróżnić sen głęboki i sen REM? Gdy musisz wybudzić swoje dziecko upewnij się, że nie jest w fazie głębokiego snu. W fazie REM może mieć nieregularny oddech, robić minki i poruszać oczkami – w fazie snu głębokiego będzie spokojne, bez ruchu, ze spokojnym, równym oddechem.
Ile godzin snu potrzebuje niemowlę?
Nie ma reguły na to, jak dużo powinno spać niemowlę. W pierwszych dniach życia niemowlę śpi od 16 do 19 godzin na dobę. Jednak już po 4 tygodniach przeciętnie jest to 14 godzin – przy czym zdarzają się dzieci śpiące po 9 godzin na dobę, jak i takie, którym potrzeba nadal 16-17 godzin. Nie musisz się więc martwić, gdy Twoje dziecko śpi mniej/więcej niż dzieci koleżanek. Na długość snu i jego zapotrzebowania wpływa temperament dziecka, warunki w domu, dojrzałość układu nerwowego czy nawet pojemność żołądka!
Zamiast hormonów – głód i sytość
U osób dorosłych cykl dobowy regulowany jest przez poziom hormonów. Nadnercza, wydzielające kortyzol (hormon odpowiedzialny za gotowość do działania) funkcjonują najintensywniej, gdy dociera do nas dużo światła słonecznego – dlatego wieczorem jesteś coraz bardziej leniwa, a we krwi pojawia się melatonina, hormon senności.
Sen noworodków regulowany jest zupełnie inaczej. Na to, kiedy śpi niemowlę, nie mają wpływu hormony – organizm niemowlęcia dopiero tworzy gospodarkę hormonalną, więc i rytm dobowy jest im obcy.
Od chwili narodzin niemowlę traci hormonalny kontakt z mamą i już nie może bazować na przekazaną przez nią melatoninę. Po narodzinach główną rolę w rytmie dobowym niemowlęcia odgrywa sytość i głód. Takie 2-3 godzinne cykle (karmienie, trawienie, głód) przez kolejne tygodnie będą rządziły aktywnością dziecka – niezależnie od tego, czy jest środek nocy, czy samo południe.
Jak regulować rytm dobowy w pierwszych tygodniach życia dziecka
Na szczęście po przeprowadzeniu obserwacji i zastosowaniu paru sztuczek będziesz w stanie sprowadzić rytm dobowy niemowlęcia na właściwe tory. Warto między innymi:
- Zadbać, by niemowlę było aktywne w czasie, kiedy Ty jesteś aktywna. Jeśli niemowlę będzie aktywne razem z Tobą, istnieje większa szansa, że w nocy będzie bardziej zmęczone i stopniowo przywyknie do takiego układu.
- Ogranicz pobudzanie niemowlęcia nocą. Gdy budzi się na karmienie nie włączaj mocnego światła, unikaj hałasu – postaraj się, by taka nocna pobudka była łagodna i pozwoliła na szybki powrót do spania.
- Karmienie piersią również jest wskazane. Mleko mamy zawiera tryptofan – aminokwas niezbędny do produkcji melatoniny. Dzieci, które otrzymują dawkę tryptofanu zasypiają szybciej i śpią spokojniej.
- Rytuały bardzo pomagają w przyzwyczajeniu dziecka do rytmu dobowego. Identyczne zachowania: wieczorna kąpiel, spokojna zabawa przed snem, wieczorne karmienie piersią sprawią, że rytm dnia niemowlęcia będzie się stabilizował, orbitując wokół tego wieczornego rytuału usypiającego.
- Obserwacja naturalnego rytmu dnia i jego stopniowa regulacja – przesuwanie drzemek w ciągu dnia i regulowanie ich długości także może pomóc w dostosowaniu rytmu dobowego niemowlęcia.
Aby na bieżąco monitorować dobowy rytm niemowlęcia powinnaś swoje obserwacje zapisywać. Dzienniczek Maluszka Czas pozwala na gromadzenie informacji o karmieniu, zabawach, zabiegach higienicznych i o drzemkach niemowlęcia. Systematyczne i konsekwentne zbieranie danych to najlepszy sposób na poradzenie sobie z nową sytuacją, i na wpływanie na to, jak kolejne dni będą Wam upływały. W ten sposób łatwiej przetrwasz okres niemowlęcy – więc cierpliwości i powodzenia!
Dane do tekstu dostarczyła firma www.sierramadre.pl