Od nowego roku Ministerstwo Zdrowia wprowadza zmiany w standardach organizacyjnych opieki zdrowotnej nad kobietą w czasie ciąży, porodu i połogu oraz nad noworodkiem. Nowy dokument będzie obowiązywał we wszystkich podmiotach wykonujących działalność leczniczą, udzielających świadczeń zdrowotnych w zakresie opieki okołoporodowej. W nowych standardach ma się znaleźć kilka istotnych reform, które z punktu widzenia przyszłej mamy mogą okazać się wręcz przełomowe. Dowiedz się, czego dokładnie będą dotyczyć zmiany.
Wczoraj a dziś
Opieka okołoporodowa w ciągu kilku ostatnich dekad istotnie się rozwinęła. Obecnie rodząca mama przebywa w pojedynczej sali, a w trakcie porodu może jej towarzyszyć bliska osoba. Po porodzie nie rozdziela się matki z dzieckiem, a w szpitalu mogą ich odwiedzać najbliżsi. Z myślą o ciągłym podnoszeniu jakości opieki okołoporodowej Ministerstwo Zdrowia ogłosiło nowe standardy, które wprowadza Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 16 sierpnia 2018 r. w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej (Dz. U. poz. 1756). Choć znaczna część przepisów dotyczących opieki okołoporodowej pozostaje niezmieniona, wprowadzono również kilka istotnych reform. W zaktualizowanych standardach znajdą się między innymi zapisy dotyczące ciąży, łagodzenia bólu porodowego czy zasad organizacji pracy personelu w trudnych przypadkach. Warto, by każda przyszła mama zapoznała się z prawami, jakie będą jej przysługiwać od początku przyszłego roku.
Korzyści z nowych standardów opieki okołoporodowej
Nowelizacja ustawy przygotowana została przez specjalistów z różnych środowisk. Nowe przepisy mają uwzględniać przede wszystkim głosy kobiet w kwestii ich potrzeb w trakcie porodu, jak również wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i najnowsze osiągnięcia medycyny. Zaktualizowane standardy mają dotyczyć wyłącznie kwestii organizacji opieki okołoporodowej. Treści dotyczące postępowania medycznego pozostawiono w zakresie zaleceń i aktualnych wytycznych do rozstrzygnięcia przez specjalistów.
Jaki jest cel zmian?
- Poprawa komfortu i bezpieczeństwa kobiety rodzącej,
- promowanie karmienia piersią przez zapewnienie właściwej organizacji i warunków prawidłowej laktacji oraz odżywiania noworodka,
- utrzymanie dobrego zdrowia mamy i dziecka przy jak najmniejszej interwencji medycznej,
- edukacja kobiet decydujących się na dziecko na temat organizacji opieki okołoporodowej,
- wyposażenie kobiet w wiedzę na temat przebiegu ciąży i porodu, która pomoże obniżyć lęk i ograniczy liczbę cięć cesarskich,
- ujednolicenie sposobu postępowania personelu medycznego, bez względu na miejsce udzielania świadczeń zdrowotnych,
- ułatwienie podjęcia najlepszej decyzji odnośnie zachowań prozdrowotnych w okresie ciąży, sposobu i wyboru miejsca porodu oraz opieki nad noworodkiem.
Najważniejsze zmiany – czego mogą spodziewać się przyszłe mamy?
- Likwidacja obowiązkowej hospitalizacji po 41. tygodniu ciąży. O tym, czy kobieta znajdzie się w szpitalu, zadecyduje lekarz. Przepis ten ma na celu ograniczyć nadmierną liczbę wykonywanych porodów zabiegowych. Dzięki wzmożonemu monitorowaniu stanu pacjentek nowy standard zabezpiecza ich zdrowie. Nowe zapisy wskazują na konieczność zakończenia ciąży przed 42. tygodniem, bez wcześniejszej hospitalizacji, jeśli nie występują niepokojące objawy zagrażające zdrowiu lub życiu.
- Doprecyzowanie przepisów, aby mieć większą pewność, że pacjentka wybrała i poznała swoją położną jeszcze przed porodem (w 21.-26. tygodniu ciąży). Samo skierowanie do położnej zostało uznane za niewystarczające.
- Wsparcie laktacji. Najnowsze standardy kładą duży nacisk na promocję karmienia piersią. 1000 pierwszych dni życia to okres najintensywniejszego rozwoju i wzrostu dziecka. Karmiąc dziecko wyłącznie piersią przez 6 pierwszych miesięcy życia niemowlęcia, mama ma realny i trwały wpływ na jego prawidłowy rozwój i dobre samopoczucie – teraz i w przyszłości.
- Łagodzenie bólu porodowego od nowego roku nie będzie traktowane jako dodatkowa procedura medyczna. Kobieta będzie musiała otrzymać kompleksową informację, jakie metody uśmierzania bólu są dla niej dostępne i jakie mogą mieć skutki niepożądane.
- Możliwość wcześniejszego zapoznania się przyszłej mamy z miejscem porodu, wypełnienia dokumentacji medycznej i odbycia wcześniejszej konsultacji anestezjologicznej w celu przekazania informacji o dostępnych formach znieczulenia.
- Sprawdzanie ryzyka depresji poporodowej. W ramach nowych standardów kobieta będzie poddana ocenie ryzyka i nasilenia objawów depresji poporodowej. Procedura realizowana jest w trzech etapach: 11.-14. tygodniu ciąży, 33.-37. tygodniu i po porodzie, podczas wizyty położnej w miejscu pobytu matki i jej dziecka.
- O możliwości spożywania posiłków przez kobietę rodzącą będzie decydował lekarz. Do tej pory mogły decydować również położne.
Nowe standardy opieki okołoporodowej powstawały z myślą o przeciwdziałaniu nadmiernej medykalizacji porodu, przy zachowaniu bezpieczeństwa kobiety i jej dziecka. Każda przyszła mama powinna zapoznać się z przysługującymi jej prawami w tym zakresie, by lepiej przygotować się do wyjątkowego momentu narodzin. Warto, by przy okazji odwiedziła także stronę www.1000dni.pl/kalendarz-zywienia, na której znajdzie czytelny, jednostronicowy kalendarz żywienia dziecka w kluczowym okresie 1000 pierwszych dni życia. Dokument ten pomoże jej utrwalić najważniejsze zasady dotyczące komponowania diety rozwijającego się malucha w pierwszych latach życia.