Tajemniczy „hormon snu” ma ogromne znaczenie dla naszego organizmu. Odkryj jak działa melatonina i w jaki sposób wpływa na regulację rytmu dobowego.
Melatonina pod lupą
To związek chemiczny, który kojarzymy przede wszystkim ze snem. Jednak melatonina jest kluczowa dla funkcjonowania całego organizmu. Jej podstawową rolą jest utrzymanie właściwego cyklu dobowego i zapewnienie prawidłowego przebiegu procesów zachodzących w ciele.
Hormon snu silnie reaguje na światło. Nocą stężenie melatoniny we krwi rośnie do poziomu 80–120 pg/ml w przypadku osób dorosłych, a ciągu dnia jego poziom wynosi 0–20 pg/ml. Widać także bezpośrednią korelację z wiekiem: największe stężenie melatoniny możemy odnotować u dzieci, a najmniejsze w przypadku starszych osób.
Jak stężenie melatoniny wpływa na sen?
Wyobraźmy sobie, że wchodzimy do ciemnego pomieszczenia i spędzamy tam kilkadziesiąt minut; bez smartfona, telewizora, czy nawet lampki. Tak gwałtowny spadek światła wokół nas będzie bodźcem dla naszego organizmu, by zwiększyć produkcję melatoniny. Po pewnym czasie zaczniemy czuć się zmęczeni, nawet gdy na zewnątrz jest środek dnia.
Wysoki poziom tego hormonu powoduje senność i zmęczenie. Dzięki niemu zasypiamy w ciągu ok. 10-15 minut i przesypiamy całą noc. W trakcie snu nasz organizm się regeneruje. Sen jest uważany za prawdopodobnie najważniejszy spośród podstawowych procesów, zachodzących w naszym ciele – odpowiada za pamięć, możliwości kognitywne i intelektualne, gospodarkę hormonalną oraz wiele innych aspektów funkcjonowania ludzkiego ciała.
Melatonina na sen
Melatonina działa prawidłowo, gdy przestrzegamy higieny snu. Jednak w dzisiejszych czasach coraz trudniej nam kłaść się do łóżka bez urządzeń elektronicznych. I to właśnie one najczęściej powodują deregulację rytmu dobowego. Otóż urządzenia elektroniczne, takie jak smartfon, laptop, tablet, czy nawet telewizor, emitują tzw. światło niebieskie, które nasz organizm odbiera jak światło dzienne. A to powoduje, że hormon snu wydzielany jest w niewystarczającej ilości. I wtedy zaczynają się problemy ze snem. Przewracamy się z boku na bok w oczekiwaniu na sen, który nie nadchodzi lub budzimy się w nocy i długo nie możemy zasnąć.
Aby zadbać o higienę snu i zapewnić sobie odpowiednią ilość melatoniny, powinniśmy wyłączać sprzęt elektroniczny nawet dwie godziny przed snem. W przeciwnym wypadku nasz zegar biologiczny może działać niepoprawnie – stąd prosta droga do stresu, niezdrowego trybu życia i złego samopoczucia. Dbanie o organizm wymaga działań na wielu płaszczyznach, jednak ich podporą zawsze jest właściwa higiena snu. Dodatkowo może pomóc suplement diety z syntetyczną melatoniną np. Miralo Sen.
Źródła:
- Melatonina – metabolizm i rola hormonu szyszynki, Paweł B. Szewczyk, Angelika M. Dziuba, Elżbieta Poniewierka, Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne, ISSN 2082-9876