Każdy, kto choć raz w życiu doznał napadu kolki nerkowej, wie doskonale, jak silny i paraliżujący jest to ból. Kamica nerkowa – zwana też moczową – dopaść może praktycznie każdego, chociaż statystycznie znacznie częściej chorują na nią mężczyźni pomiędzy 30. a 50. rokiem życia.
Kto znajduje się w grupie zwiększonego ryzyka?
Uważasz, że kamica nerkowa jest problemem, który ciebie nie dotyczy? Takie myślenie u kobiet to częsty błąd – zwłaszcza jeśli jesteś w ciąży, mieścisz się w przedziale wiekowym od 50 do 65 lat bądź masz lub miałaś w rodzinie osobę chorą na kamicę nerkową. Poza tym trzeba mieć na uwadze i to, że od wielu lat obserwowany jest wzrost zachorowań – w szczególności w krajach wysokorozwiniętych, co ma nierozerwalny związek z nieodpowiednią dietą, w której za dużo jest mięsa oraz soli.
Wymienia się ponadto wiele innych przesłanek sprzyjających powstawaniu kamieni. Są to m.in.:
- spożywanie zbyt małej ilości płynów – absolutne minimum to 2 l dziennie,
- wady anatomiczne – np. u mężczyzn wyraźny przerost gruczołu krokowego
- niektóre choroby, np. bakteryjne zakażenie nerek, nadczynność przytarczyc, nowotwory
- nadmiar witaminy D i wapnia,
- niedobór magnezu i witaminy A,
- przyjmowanie niektórych leków w zbyt wysokich dawkach, np. sulfonamidów.
Jak więc widać, kamica nerkowa nie ma jednej przyczyny, ale pomimo nowoczesnych metod diagnostycznych wciąż jeszcze nie udało się określić do końca powodów jej powstawania.
Jakie objawy towarzyszą chorobie?
W procesie powstawania kamieni nerkowych istotną rolę odgrywa kilka aspektów – w tym m.in. jądro krystalizacji oraz zaburzenie równowagi pomiędzy czynnikami hamującymi krystalizację a czynnikami jej sprzyjającymi. Kamienie osiągają różne rozmiary – im są większe, tym bardziej dotkliwie zaznaczają swoją obecność. Najczęstsze objawy kamicy nerkowej to:
- uciążliwy, ostry ból mający tendencję do promieniowania do ujścia zewnętrznego cewki moczowej i nasilający się przy ruchach ciała,
- częstomocz,
- krwiomocz,
- bóle pleców,
- ból przy oddawaniu moczu,
- nudności i wymioty – często obecne przy ataku kolki nerkowej,
- dreszcze i gorączka – to bardzo złe objawy oznaczające, że doszło do zakażenia nerek, konieczna jest natychmiastowa interwencja medyczna.
Warto nadmienić przy tej okazji, iż kamica nerkowa jest podstępną chorobą. W początkowej fazie rozwoju może nie dawać żadnych objawów bądź są one na tyle nieznaczne, że zwykle się je bagatelizuje. Do rzadkości nie należą sytuacje, gdy obecność piasku lub kamieni stwierdzona zostaje przy okazji wykonywania zupełnie innych badań diagnostycznych.
Osoby chore na kamicę nerkową muszą się leczyć i mieć na uwadze działania profilaktyczne minimalizujące ryzyko nawrotów choroby. Dobra wiadomość jest taka, że aż 70 proc. przypadków da się wyleczyć farmakologicznie. Niekiedy konieczne jest rozbicie kamieni, do czego przeważnie stosuje się nieinwazyjne metody takie jak np. litotrypsja przezustrojowa czy ureterorenoskopia. Zabiegi chirurgiczne są obecnie wykonywane bardzo rzadko.
