Kobiety, które podejmują decyzję o stosowaniu antykoncepcji hormonalnej często obawiają się, że przybiorą na wadze. Z drugiej strony, wiele z nich nie zdaje sobie sprawy z tego, że zbyt wysoka masa ciała może mieć wpływ na działanie antykoncepcji hormonalnej. Ma to znaczenie również w przypadku plastrów antykoncepcyjnych. Dlaczego? Wyjaśniamy to z ekspertem programu „Zdrowa ONA” dr n. med. Moniką Szymańską.
Za przyrost masy ciała kobiety mogą odpowiadać hormony płciowe: estrogeny i gestageny. Ich podwyższony poziom może powodować zatrzymywanie się wody w organizmie i być przyczyną uczucia napięcia piersi czy obrzęku nóg – nie oznacza to jednak tycia w formie przybierania tkanki tłuszczowej. Wspomniane objawy zazwyczaj pojawiają się w drugiej fazie cyklu menstruacyjnego, tuż przed miesiączką, kiedy poziom hormonów w kobiecym organizmie wzrasta. Dlatego kobiety, które stosują bądź stosowały antykoncepcję o wysokich dawkach hormonów mogły odczuwać podobne dolegliwości. Zazwyczaj powinny one ustąpić po kilku cyklach, kiedy organizm przyzwyczai się do zmian w układzie hormonalnym. Jeśli po tym czasie są nadal odczuwane, a masa ciała wzrasta, warto skonsultować się z ginekologiem.
Jeśli kobieta odżywia się prawidłowo i jest aktywna fizycznie jej masa ciała po rozpoczęciu kuracji hormonalnej w formie pigułek czy plastrów nie powinna wzrastać. Obawy kobiet związane z przybieraniem na wadze podczas przyjmowania antykoncepcji wynikają najczęściej z doświadczeń dotyczących głównie antykoncepcji starszej generacji. Ze względu na wysokie dawki hormonów rzeczywiście mogła ona powodować skutki uboczne np. w formie zatrzymywania wody w organizmie i w związku z tym zwiększania się masy ciała. Obecnie mamy do czynienia ze środkami łagodniejszymi – współczesna antykoncepcja, w tym m.in. nowoczesne plastry antykoncepcyjne, zawiera niskie dawki hormonów, które są dobrze tolerowane przez kobiecy organizm i nie powinny powodować wspomnianych efektów niepożądanych – komentuje ekspert portalu „Zdrowa ONA”, dr n. med. Monika Szymańska.
Kobieca waga ma jednak inny związek z antykoncepcją hormonalną, w tym transdermalną – jeżeli jest zbyt duża, może wpływać na jej działanie. W jaki sposób?
Wpływ wagi na działanie antykoncepcji transdermalnej
Nie ma badań, które potwierdzałyby brak skuteczności plastrów antykoncepcyjnych u kobiet z otyłością. Jednak BMI powyżej 30kg/m2, a w przypadku niektórych plastrów waga powyżej 90 kg, może mieć wpływ na poziom stężenia hormonów dostarczanych przez system transdermalny do organizmu kobiety i wpływać na jego działanie.
Od masy ciała kobiety zależy powierzchnia komórek organizmu, do których dostarczone muszą być hormony wydzielane przez plaster antykoncepcyjny. Dlatego, jeżeli BMI lub waga ciała są zbyt wysokie, może okazać się, że stężenie hormonów jest mniejsze, a czasami zbyt małe by uzyskać działanie antykoncepcyjne. Zdarza się to niezwykle rzadko, jednakże warto brać ten czynnik pod uwagę.
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), kobiety których BMI przekracza 30kg/m2 nie powinny stosować antykoncepcji hormonalnej lub stosować ją tylko w wyjątkowych sytuacjach – ryzyko działań niepożądanych jest u nich zdecydowanie wyższe, niż korzyści związane z przyjmowaniem antykoncepcji hormonalnej. Dlatego warto, aby zwróciły się do ginekologa z prośbą o pomoc w wyborze innego rodzaju zabezpieczenia przed nieplanowaną ciążą – komentuje ekspert portalu „Zdrowa ONA”, dr n. med. Monika Szymańska.
Kobiety otyłe, które stosują plaster antykoncepcyjny lub inny rodzaj antykoncepcji hormonalnej są bardziej narażone na wystąpienie działań niepożądanych – w szczególności zagrażającej zdrowiu i życiu zakrzepicy żylnej. Ponadto, nadwaga i otyłość mogą być przyczyną innych schorzeń, które są przeciwwskazaniem do stosowania antykoncepcji hormonalnej np. cukrzycy, nadciśnienia tętniczego czy chorób serca.
