Poziom wiedzy na temat zakrzepicy jest w polskim społeczeństwie wciąż za niski, co uniemożliwia zapobieganie jej w odpowiedni sposób. Tymczasem brak odpowiedniej profilaktyki i leczenia stanowią realne zagrożenie dla życia.
Profilaktyka farmakologiczna i niefarmakologiczna
W zakresie profilaktyki zakrzepicy istnieją metody farmakologiczne i niefarmakologiczne. Te pierwsze polegają na przyjmowaniu leków przeciwzakrzepowych, co w większości przypadków jest bardzo skuteczne. Leki takie jak acenokumarol i warfaryna są podawane doustnie, zaś heparyna niefrakcjonowana i drobnocząsteczkowa jest podawana w formie zastrzyków. Profilaktyka farmakologiczna znajduje zastosowanie w sytuacji, gdy pacjent jest unieruchomiony, np. po zabiegu operacyjnym.
Nie w każdym przypadku istnieje możliwość zapobiegania zakrzepicy za pomocą leków. Istnieją przeciwwskazania, np. zaburzenia w funkcjonowaniu nerek, problemy z krzepnięciem krwi, częste krwawienia czy niska ilość płytek krwi. Wówczas możliwa jest jedynie profilaktyka niefarmakologiczna, a zatem noszenie uciskowych rajstop i podkolanówek. Do metod niefarmakologicznych zalicza się także przerywany ucisk pneumatyczny, gdzie zastosowanie znajdują nadmuchiwane rękawy. Pacjent nosi je na nogach. Bardzo często metody mechaniczne są łączone z farmakologicznymi, przy czym nie zaleca się ich przy niedokrwieniu kończyn oraz przy neuropatii cukrzycowej w zaawansowanej fazie.
Ważne wskazówki
Osoby, którym w pierwszej kolejności grozi zakrzepowe zapalenie żył, powinny przestrzegać kilku wskazówek. Muszą dbać o zdrowie poprzez kompleksowe działania, na które składają się regularnie wykonywane badania profilaktyczne, zdrowa dieta mająca nie dopuścić do otyłości oraz systematyczna aktywność fizyczna. Osoby, które np. z racji wykonywanej pracy większość dnia spędzają w pozycji siedzącej, nie mogą zapominać o częstym zmienianiu pozycji ciała oraz robieniu przerw na ćwiczenia czy spacery. Ponadto nie wolno dopuścić do odwodnienia organizmu – 2 litry płynów dziennie to absolutne minimum. Przed długą podróżą trwającą co najmniej 4 godziny wskazane jest odpowiednie nawodnienie organizmu. Zaleca się też zakładanie na czas podróży luźnej odzieży oraz niezapominanie w jej trakcie o gimnastykowaniu łydek.
Zachowaj czujność w ciąży
Dużą ostrożność powinny zachować kobiety w ciąży – zwłaszcza jeśli wcześniej miały zakrzepicę bądź gdy choroba ta dotknęła kogoś z bliskiej rodziny. Ważne jest, by były aktywne fizyczne – w takim stopniu, na ile pozwala im kondycja i ogólne samopoczucie, a także obecność czynników zwiększających ryzyko zagrożenia ciąży. W przypadku pojawienia się żylaków bądź silnych obrzęków nóg dobrym rozwiązaniem jest noszenie uciskowych podkolanówek. Kobiety planujące ciążę oraz decydujące się za stosowanie antykoncepcji hormonalnej lub hormonalnej terapii zastępczej również muszą powiadomić lekarza o fakcie wystąpienia zakrzepowego zapalenia żył w najbliższej rodzinie. Kilka prostych czynności może uchronić nas przed negatywnymi konsekwencjami dla naszego zdrowia. Dlatego również tak ważne jest obserwowanie niecodziennych dolegliwości, które nas dotykają.