Stetoskopy internistyczne należą do podstawowego wyposażenia lekarskiego, powszechnie stosowanego w diagnostyce. Pozwalają na osłuchiwanie klatki piersiowej czy jamy brzusznej pacjentów i identyfikację nieprawidłowości w działaniu serca, płuc, a nawet jelit. Stetoskop internistyczny jest więc bardzo ważnym narzędziem nie tylko w rękach internisty, ale też lekarzy innych specjalizacji, a także ratowników medycznych czy personelu pielęgniarskiego. Warto zatem wiedzieć, czym charakteryzują się dobre stetoskopy internistyczne i jak je wybrać.
Stetoskopy internistyczne — do czego służą?
Stetoskopy internistyczne, potocznie nazywane słuchawkami lekarskimi, to niezwykle popularne narzędzia powszechnie wykorzystywane przez lekarzy pierwszego kontaktu. Niemal każdy pacjent trafiający do internisty poddawany jest podstawowemu badaniu osłuchowemu.
Profesjonalny stetoskop internistyczny umożliwia diagnozę wielu zaburzeń i problemów, m.in. w funkcjonowaniu serca. Wyszkolony diagnosta za pomocą słuchawek lekarskich może zidentyfikować nawet drobne szmery mogące wskazywać na wady strukturalne czy zaburzenia funkcjonalne organu. Badanie serca stetoskopem internistycznym jest zazwyczaj badaniem wstępnym, mającym na celu stwierdzenie, czy konieczne jest skierowanie pacjenta do dokładniejszej diagnozy. Do bardziej szczegółowego osłuchu serca wykorzystuje się specjalistyczne stetoskopy kardiologiczne.
Stetoskop internistyczny wykorzystuje się również do badania płuc. Ich osłuch umożliwia ocenę szmeru oddechowego, co pozwala m.in. wykrywać stany zapalne. Również w tym przypadku badanie internistyczne nie zawsze jest wystarczające dla postawienia ostatecznej diagnozy. Pozwala jednak stwierdzić, czy konieczne są pogłębione badania specjalistyczne, np. prześwietlenie płuc.
Stetoskopy internistyczne można również wykorzystać do oceny ukrwienia tętnic czy badania perystaltyki jelit. Wykorzystuje się je również do dokładnego pomiaru ciśnienia krwi przy badaniu ciśnieniomierzami mechanicznymi. Takie badanie uznaje się za znacznie dokładniejsze i mniej narażone na błędy pomiarowe niż badanie nawet zaawansowanymi ciśnieniomierzami elektronicznymi.
Czym różnią się stetoskopy internistyczne od innych?
Stetoskopy internistyczne wyposażone są w głowicę dwustronną, dren akustyczny, zazwyczaj z pojedynczym kanałem słuchowym oraz lirę z oliwkami. Pozwalają one na przeprowadzenie podstawowych badań osłuchowych serca, płuc, tętnic czy jelit. Szeroki zakres zastosowań sprawia, że uznaje się je za narzędzia uniwersalne. Jednak do badań specjalistycznych wykorzystuje się również stetoskopy innych rodzajów, lepiej dostosowane do konkretnych zadań.
Wyróżniamy więc również stetoskopy pediatryczne, kardiologiczne, anestezjologiczne czy neonatalne różniące się od internistycznych budową.
Stetoskopy pediatryczne wykorzystuje się w badaniu dzieci. Dwustronna głowica, nieco mniejsza niż w stetoskopach internistycznych, wyposażona jest tu w obwódkę z tworzywa sztucznego, która zapewnia ciepło po przyłożeniu do skóry. Umożliwiają one odbiór zarówno niskich, jak i wysokich tonów.
Stetoskopy kardiologiczne to specjalistyczne narzędzia do osłuchu serca. Mają bardzo czułą membranę dwutonową pozwalającą na wyłapanie nawet delikatnych zaburzeń pracy serca. Głowica jest tu większa niż w stetoskopie internistycznym, dzięki czemu większa jest również membrana i poduszka powietrzna. Stetoskopy kardiologiczne, w przeciwieństwie do internistycznych, często mają też dwa dreny — osobne dla każdego kanału słuchowego, a lira ma dodatkową sprężynę, co wpływa na wygodę użytkowania.
W stetoskopach anestezjologicznych, stosowanych głównie do pomiaru ciśnienia tętniczego, znajdziemy niską, jednostronną głowicę, którą można bez trudu wsunąć pod mankiet ciśnieniomierza czy ubranie badanego.
Z kolei stetoskopy neonatalne do badania niemowląt i noworodków są podobne do pediatrycznych. Mają podwójną, małą głowicę i membranę dostosowaną do badań maluchów oraz dwukanałowy dren.
Stetoskop internistyczny — na co zwrócić uwagę przy jego wyborze?
Stetoskop internistyczny, jako jedno z podstawowych narzędzi diagnostycznych, musi spełniać określone wymagania i pozwalać na dokładne badanie pacjenta. Jego budowa i funkcjonalność mają ogromne znaczenie dla jakości przeprowadzonych badań. Na co zatem należy zwrócić uwagę, wybierając dobry stetoskop internistyczny?
- Głowica
W zależności od przeprowadzanego badania stosuje się głowicę wyposażoną w membranę lub lejek. W stetoskopach internistycznych często spotykamy głowicę podwójną — z membraną z jednej, a lejkiem z drugiej strony, wystarczy więc przyłożyć do ciała odpowiednią część. Niektóre modele stetoskopów wyposażone są jednak w membranę dwutonową, zwaną też pływającą. Pozwala ona na osłuch tonów niskich lub wysokich zależnie od siły nacisku. To rozwiązanie wymaga dużej wprawy i preferowane jest przez niektórych lekarzy, nie poleca się go jednak studentom czy pielęgniarkom.
- Dreny przewodzące
Dreny przewodzące sygnał akustyczny z głowicy do kanałów słuchowych lekarza powinny być stosunkowo grube. Pozwala to na tłumienie pogłosu otoczenia, a więc na eliminację zakłóceń. Stetoskopy internistyczne zazwyczaj mają jednokanałowy dren od głowicy do liry. Na poziomie liry następuje separacja kanału na prawe i lewe ucho. W stetoskopach specjalistycznych, szczególnie kardiologicznych, spotykamy dreny dwukanałowe, które mają odrębne kanały od samej głowicy do każdego ucha osobno.
- Wymienne elementy głowicy
Stetoskopy internistyczne służą do szerokiego zakresu badań i wykorzystywane są zarówno w diagnostyce dorosłych, jak i dzieci. Konkretne badania wymagają jednak odpowiedniego dostosowania końcówek głowicy — membran i leków o innych parametrach. Dlatego warto wybrać modele z wymiennymi nasadkami, które można szybko i łatwo zmienić i dopasować do pacjenta czy celów diagnostycznych. Pozwalają na to stetoskopy internistyczne Riester z wymiennymi membranami i lejkami o różnej średnicy.
Na jakość badania wpływa również wygoda i łatwość stosowania stetoskopu. Wygodę zapewniają m.in. miękkie, elastyczne dreny, regulacja kąta ułożenia liry, odpowiednia długość stetoskopu czy miękkie, samouszczelniające się oliwki, najlepiej nakręcane lub wsuwane na zatrzask.
Właściwie dobrany stetoskop internistyczny przede wszystkim powinien być wysokiej jakości. Jednak wiele jego parametrów musi być także dopasowana do indywidualnych preferencji lekarza, aby zapewnić mu komfort pracy przekładający się na jakość badania.
