Każdy lubi być chwalony. Pochwała od osoby, na której opinii ci szczególnie zależy potrafi dodać skrzydeł. Dlaczego więc dużo łatwiej jest uchwycić negatywy niż pozytywy? Prawdopodobnie kiedyś, wśród przodków człowieka, dostrzeganie negatywów pozwalało na uchwycenie w porę grożącego niebezpieczeństwa.
Cecha ta jest w nas tak głęboko zakorzeniona, że i obecnie łatwiej jest negować niż chwalić. Jeśli jesteś rodzicem, to najwyższa pora przerwać ten łańcuch. Jeżeli sama stwierdzisz, że częściej wytykasz swojemu dziecku co zrobiło nie tak niż je chwalisz, twoje zachowanie powoduje nieustanne napięcie między wami. W przypadku, gdy taka sytuacja trwa już dłuższy czas samoocena dziecka obniża się gwałtownie i dziecko traci wiarę w siebie.
Jak w takim razie nauczyć się chwalić dziecko?
Zacznij od codziennego wypisania przynajmniej 10 dobrych zachowań dziecka. Wkrótce sama zauważysz, że twoje dziecko stara się całym sobą spełnić twoje oczekiwania, to ty dotąd tego nie widziałaś!
Kolejno zapisuj również dobre zachowania swojego męża, a na końcu zapisz własne dokonania. Z tym na pewno będziesz miała najtrudniej, jeśli nie byłaś nauczona samozadowolenia z wykonanej pracy. Jeśli jako dziecko słyszałaś, że chwalenie się jest złe, być może trudno będzie ci wypisać swoje dobre zachowania.
Bardzo ważne jest również, abyś na koniec dnia podzieliła się wnioskami z dzieckiem. Twoja pociecha musi wiedzieć, że jesteś z niej dumna i doceniasz to, czego dokonała.
Jak działają pochwały?
- Są doskonałą motywacją dla dziecka, aby chętnie i sprawnie wykonywało swoje obowiązki.
- Są filarem solidnej samooceny dziecka.
- Są dla dziecka sygnałem, że jego zachowanie było poprawne i w pełni akceptowane przez dorosłych.
- Są powodem, dla których pochwalone zachowanie będzie przez dziecko powtórzone.
Bardzo ważny jest również sposób chwalenia.
Aby był skuteczny powinnaś stosować się do zasady: opisz to co widzisz + nazwij cechę + dołącz emocje = pochwała
Na przykład: przepisałeś zdania do zeszytu starannie, brawo!
Zwróć uwagę na to, co chwalisz. Jeśli pochwalisz syna za wdrapywanie się na płot, to dziecko nie będzie miało na myśli własnej super sprawności, tylko to, że pochwalasz chodzenie po płotach. Chwal tak, aby wzmacniać konkretną cechę: pracowitość, sumienność, uczciwość, dokładność itd. Bardzo istotne jest także chwalenie dziecka do osób trzecich, na przykład: Bartek dzisiaj poszedł sam do sklepu i zrobił zakupy. Jest taki pomocny!
Chwalenia bliskich, w tym dzieci, można się nauczyć. Oczywiście wymaga to zmiany swoich przyzwyczajeń i przynajmniej początkowo – zwiększenia samokontroli. Ale weź pod uwagę, że jeżeli nauczysz swoje dziecko pochwał, jeśli pokażesz mu, że jego praca będzie doceniona, w dorosłym życiu będzie mu dużo łatwiej osiągać własne cele. Będzie w siebie wierzyło.
Źródło: materiały własne oraz „ Sposób na trudne dziecko, przyjazna terapia behawioralna” Artur Kołakowski i Agnieszka Pisula, [Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne], Sopot, 2009
