Naturalne uzębienie człowieka obejmuje 2 pełne łuki zębowe: górny i dolny. W warunkach fizjologicznych zęby kontaktują ze sobą w ściśle określony sposób zarówno w czasie ich nieruchomego zwarcia jak i w czasie ruchów żuchwy. Każdy szereg zębowy złożony jest z kolejno uszeregowanych zębów. Zęby stykają się ze swoimi „sąsiadami” za pomocą tzw. „miejsc stycznych”. Obecność miejsc stycznych zapewnia utrzymanie właściwego kształtu łuku zębowego, który w przypadku zębów dolnych przyjmuje kształt paraboli, w łuku górnym zbliżony jest do półelipsy. Punkty styczne chronią dziąsła przed wnikaniem jedzenia w przestrzenie międzyzębowe, wpływając na prawidłowy stan przyzębia.
Co dzieje się w momencie, gdy nawet jeden ząb w łuku musi zostać usunięty?
Utrata nawet pojedynczego zęba powoduje „rozluźnienie”, czyli „utratę napięcia” łuku zębowego, zęby zaczynają się przesuwać, co prowadzi do utraty punktów styku, ze wszystkimi negatywnymi konsekwencjami. Największe przemieszczenia dotyczą zębów sąsiadujących z „luką” po usuniętym zębie, przemieszczają się one poziomo, niejako „kładąc” się, poszukując utraconego kontaktu. Opisywane tu zjawisko to tzw. „poziome objawy Godona”. Na przemieszczone zęby zaczynają działać patologiczne siły w czasie gryzienia i żucia, powodując przeciążenia zębów wraz z przyzębiem. Dodatkowo w łuku przeciwstawnym do tego, w którym pojawił się brak zęba dochodzi do niekorzystnego „wysuwania” się zęba w kierunku „luki”, co stanowi tzw. „pionowy objaw Godona”, powodując przeszkodę zgryzową i nieprawidłowe kontakty z zębami przeciwstawnymi. Im więcej czasu upłynie od utraty zęba do czasu jego uzupełnienia, tym poważniejsze mogą być konsekwencje.
Konieczność uzupełnienia braków zębów przednich jest oczywista ze względów estetycznych i fonetycznych. Stabilny zgryz zapewniają jednak zęby boczne i ich prawidłowe kontakty.
Dlatego nawet pojedyncze braki zębów bocznych powinny zostać uzupełnione. Prawidłowe zaopatrzenie i odbudowa braku zębowego powinna obejmować przywrócenie ciągłości łuku zębowego w łuku, w którym znajduje się brak zęba. Nie wolno zapominać o przywróceniu prawidłowego kształtu łuku zębów przeciwstawnych i zlikwidowaniu także pionowych objawów Godona ( likwidacja wysunięcia zęba). Brak pojedynczego zęba lub kilku zębów można uzupełnić na kilka sposobów. W większości przypadków istnieje możliwość wykonania uzupełnienia o wyglądzie naturalnego zęba, który osadzony jest przez lekarza na stałe, w krótkim czasie zapominamy o jego istnieniu. Takie możliwości dają protezy stałe( w przeciwieństwie do protez ruchomych- wyjmowalnych). Protezy stałe to korony, mosty protetyczne, prace na implantach zębowych o dużej trwałości, wytrzymałości mechanicznej i estetyce zębów naturalnych. W łuku przeciwstawnym do likwidacji „wysunięcia” zęba możemy wykorzystywać metody protetyczne( uzupełnienia kompozytowe, ceramiczne) oraz ortodontyczne( aparaty „odcinkowe”, „mikroimplanty”).
W każdym przypadku warto poznać różne możliwości, jakie oferuje współczesna stomatologia odtwórcza i z pomocą doświadczonego lekarza wybrać rozwiązanie, które spełni nasze oczekiwania.
Lek. dent. Edyta Gotkiewicz- Cichoń
Specjalista Protetyki Stomatologicznej
